Beschuldigden

Als er misbruik gemeld wordt, zijn er ook altijd mensen die beschuldigd worden. Misschien bent u of ben jij dat wel. Voor veel beschuldigden is de periode waarin een beschuldiging plaatsvindt een onzekere en spannende periode. Op deze pagina geven we aan wanneer er sprake is van een beschuldiging, hoe je moet handelen en wat je vooral niet moet doen. Dit doen we, om het jou gemakkelijk te maken, aan de hand van vragen en antwoorden.

Wat is de definitie van seksueel misbruik?

De definitie die we in de kerk hanteren voor seksueel misbruik is als volgt:
Eén of meerdere uitingen, verbaal of non verbaal,  opzettelijk dan wel onopzettelijk, gewenst, dan wel ongewenst, in de vorm van seksuele handelingen en/of seksueel getinte toespelingen of uitnodigin￾gen tot seksueel contact, dan wel het op een van voornoemde wijze ingaan op uitnodigingen tot seksueel contact en/of bedoelde toespelingen al dan niet onder druk van geheimhouding, gedaan door een kerkelijk functionaris ten opzichte van iemand binnen of buiten de gemeente, in ambtelijke of anderszins op bevoegdheid gebaseerde relatie, waardoor vertrouwen geschonden en de grens van persoonlijke integriteit overschreden wordt, en welke derhalve op gespannen voet staat met datgene wat ons in Gods Woord wordt voorgehouden ten aanzien van de omgang met de naaste.

Deze definitie is best ingewikkeld. Om het makkelijker te maken:

We verstaan onder misbruik iedere uitging van verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag, opzettelijk of onopzettelijk, gewenst dan wel ongewenst, in de vorm van seksuele handelingen en of seksueel getinte toespelingen door een kerkelijk functionaris.

Wat is de definitie van machtsmisbruik?

Onder machtsmisbruik verstaan we het volgende:  

‘Gebruik maken van positie en/of bevoegdheden [ten opzichte van iemand tot wie een vertrouwens- en/of gezagsrelatie bestaat], zonder dat daarbij een redelijk/legitiem belang bestaat of met het enkele doel om diegene(n) te schaden.’ 

Welke stappen volgen op het moment dat er een beschuldiging bij de kerkenraad is gedaan?

De kerkenraad zal als eerste naar het slachtoffer (de klager) luisteren. Deze doet zijn/haar verhaal. De kerkenraad gaat vervolgens naar jou luisteren. De beschuldiging wordt bij jou neergelegd en jij kunt hierop reageren. Daarna zal de kerkenraad de stappen die volgen bespreken. Je wordt op de hoogte gehouden van de procedure. De kerkenraad gebruikt hiervoor het protocol en kan bellen met het Meldpunt Misbruik.

Je hebt ook recht op pastorale zorg.

Hierboven staat ‘de kerkenraad’ maar meestal gaat het om een afvaardiging van ten minste twee personen. In veel gevallen weet niet de hele kerkenraad van de beschuldiging. Soms is dit wel nodig.

Kunnen er al maatregelen genomen worden tegen mij, als er nog onderzoek wordt gedaan naar de aard van de beschuldiging?

Ja, dat kan, maar deze maatregelen mogen niet van permanente aard zijn. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat een kerkenraad beslist dat de functie die je op dit moment bekleed, zolang het onderzoek loopt, niet de juiste plaats is. Dit kan ook gebeuren wanneer er bijvoorbeeld een aangifte tegen je loopt.

Hoe moet ik reageren op de beschuldiging?

Er is een aantal dingen waar je goed aan doet wanneer je van misbruik wordt beschuldigd:

  • Wees eerlijk en kwetsbaar.
  • Werk mee. Op deze manier kan het proces voor alle partijen zo soepel mogelijk verlopen.
  • Wees reflectief, ook wanneer je de beschuldiging niet herkent. Dit doet jezelf, maar ook de klager recht.
  • Vraag pastorale zorg.
  • Zoek iemand die je vertrouwt en die naar je kan luisteren.
  • Neem, als je daar behoefte aan hebt, contact op met het Meldpunt (06 81 08 01 17) om je verhaal te doen en/of advies te ontvangen.

Ik word beschuldigd, maar ik wist niet dat iets onder (seksueel) misbruik valt. Hoe zit dit?

Bij misbruik is altijd sprake van een machtsverhouding. Het is de verantwoordelijkheid van de meermachtige om de grenzen te bewaken. Elke seksuele handeling, toespeling, uitnodiging of … is misbruik.

Soms heeft een beschuldigde niet doorgehad dat iets misbruik was. Dit is heel verdrietig. Het is goed om, wanneer dit bij jou het geval was, dit met de kerkenraad te bespreken. Mogelijk kan een gesprek plaatsvinden tussen jou en degene die je beschuldigt.

Ik word vals beschuldigd, wat kan ik doen?

Wat zijn de gevolgen voor mijn familie of gezin?

Vaak heeft een beschuldiging ook effect op het gezin. Wanneer het klein gehouden wordt, hoeven de gevolgen niet groot te zijn. Dan heeft het bijvoorbeeld alleen effect op de partner, omdat je het samen deelt. Wanneer er grotere bekendheid aan de beschuldiging gegeven wordt, of wanneer er roddels ontstaan, kunnen de gevolgen groter zijn. Je kunt hiervoor pastorale zorg vragen. Doe dit ook voor je kinderen, wanneer je deze hebt.

Wat gebeurt er als er een klacht tegen mij wordt ingediend bij het RCO (HHK) of de Klachtencommissie (CGK, NGK, vGKN)

Wanneer een klacht wordt ingediend, gaat de klachtenregeling in werking. Het proces dat nu volgt is een juridisch proces. Een aantal dingen is belangrijk om te weten:

  1. Je krijgt van het RCO of de klachtencommissie een brief met de aard van de beschuldiging.
  2. Je krijgt daarna een uitnodiging voor een hoorzitting, waarbij je jouw kant van het verhaal mag vertellen.
    • Hierbij mag je een vertrouwenspersoon of raadsman meenemen
    • Je mag gebruik maken van bewijsmateriaal
  3. Je hoort de uitspraak, meestal per brief. De uitspraak is bindend.
  4. Bij de uitspraak worden ook adviezen voor de kerkenraad geformuleerd (bijv. de uitsluiting van een ambt of het Heilig Avondmaal).
  5. Beide partijen mogen tegen de uitslag in beroep gaan. Hiervoor heb je beperkt de tijd.

Klik hier voor de klachtenregeling van de CGK, NGK en vGKN
Klik hier voor de klachtenregeling van de HHK