Machtsmisbruik

Onder machtsmisbruik verstaan we het volgende:
Gebruik maken van positie en/of bevoegdheden [ten opzichte van iemand tot wie een vertrouwens- en/of gezagsrelatie bestaat], zonder dat daarbij een redelijk/legitiem belang bestaat of met het enkele doel om diegene(n) te schaden. 

Er is sprake van machtsmisbruik wanneer mensen onder druk worden gezet om iets te doen wat ze uit zichzelf niet zouden doen en de onderdrukker daar voordeel bij heeft. Daarbij worden de persoonlijke grenzen van de misbruikte persoon overschreden en geschonden. (bron: brochure EAD Leitfaden Machtmissbrauch)

Ben je hier slachtoffer van? Dan is deze pagina voor jou bedoeld.

Doe het niet alleen

Mensen die te maken hebben met machtsmisbruik ervaren vaak veel verdriet, boosheid, wanhoop, … Dit is zwaar om alleen te dragen. Neem daarom contact op met iemand die je vertrouwt. Dit kan een predikant of ouderling zijn, voor pastorale ondersteuning. Je kunt een vriend of vriendin, een familielid of je echtgenoot/echtgenote in vertrouwen nemen.

Je kunt ook terecht bij de interne vertrouwenspersoon van jouw gemeente, voor een luisterend oor en advies. Dit kan ook het Meldpunt Misbruik zijn, wanneer je liever iemand in vertrouwen neemt die de mensen in jouw gemeente niet kent. Je kunt dan bellen of mailen naar onze vertrouwenspersoon (06 81 08 01 17; vertrouwenspersoon@meldpuntmisbruik.nl).

Feiten zijn belangrijk

Als je te maken hebt met machtsmisbruik, dan is dit vaak heel heftig. Machtsmisbruik doet iets met je vertrouwen in mensen. Om een afweging te maken of je te maken hebt met machtsmisbruik, kun je het beste je gevoel met iemand delen die je vertrouwt, maar die vaak anders naar dingen kijkt. Je kunt je verhaal vertellen en de ander kan je dan helpen om te beoordelen of er echt iets niet goed zit. De interne vertrouwenspersoon kan deze persoon voor je zijn.

Wanneer je besluit om een bezwaar of klacht in te dienen (zie hieronder), is het heel belangrijk dat je bezwaar of klacht op feiten berust. Er zijn vaak veel emoties en veel gedachten. Deze kun je echter het beste niet een te grote rol laten spelen in de brief die je opstelt. Gebruik ze alleen als ondersteuning van de feiten. Aan de hand van de feiten kan een kerkenraad of commissie een goede beoordeling maken en je uiteindelijk helpen.

Een informeel gesprek

We stimuleren het dat je eerst in gesprek gaat met je kerkenraad of met het betrokken kerkenraadslid. Dit geeft de mogelijkheid om dingen onderling op te lossen. Wanneer dit echter geen mogelijkheid voor je is, omdat dit bijvoorbeeld al is gebeurd of omdat de situatie te ernstig is, adviseren we je onderstaande beslishulp te volgen om tot een beslissing te komen.

Verschillende kerken, verschillende routes

Bij het Meldpunt Misbruik zijn verschillende kerken aangesloten. Deze kerken hanteren allemaal een verschillende route wanneer er sprake is van machtsmisbruik. Hieronder willen we jou helpen om direct te weten wat je in jouw kerkgenootschap kunt doen als er sprake is van machtsmisbruik of onjuist handelen van een kerkenraad.

Binnen de Hersteld Hervormde Kerk ligt de klachtenroute seksueel misbruik ook open voor situaties van machtsmisbruik of onjuist handelen van een kerkenraadslid (hieronder kun je de klachtenroute vinden).
Binnen de Nederlandse Gereformeerde Kerken, de Christelijke Gereformeerde Kerken, de voortgezette Gereformeerde Kerk Nederland en De Gereformeerde Kerk Hersteld werkt het anders. Ben je lid van deze kerkgenootschappen? Dan kun je mogelijk een bezwaar indienen. Je kunt hiervoor onderstaande routes volgen.
Binnen de CGK wordt het bezwaar ook wel een revisie- of appèlprocedure genoemd.

In de kerken wordt steeds nagedacht over de juiste route voor mensen die slachtoffer zijn van misbruik. Hieronder staan de routes opgeschreven die per kerkgenootschap gelden op dit moment.

Beslishulp: Kan ik bezwaar maken of klacht indienen?

Mijn klacht gaat over een situatie binnen de HHK.

Mijn bezwaar gaat over een situatie binnen de NGK.

Mijn bezwaar gaat over een situatie binnen de CGK.

Mijn bezwaar gaat over een situatie binnen de vGKN

De uitwerking van de bezwaarroutes voor de GK (voorheen GKN en DGK) volgen zo spoedig mogelijk. Bel intussen gerust met het Meldpunt (06 81 08 01 17), wij kunnen je helpen de route uit te leggen.

Ik wil klacht indienen / bezwaar maken: Wat nu?

Het recht om een klacht in te kunnen dienen of bezwaar te kunnen maken ligt verankerd in de kerkorde. De schema’s die je hieronder kunt openen, zijn gebaseerd op de kerkordes. Ze zijn bedoeld om je overzicht te geven en om je te helpen de teksten uit de kerkorde beter te begrijpen. We adviseren met klem dat je, voordat je bezwaar indient of klacht indient, ook de kerkorde/klachtenroute doorneemt.

Mijn klacht gaat over een situatie binnen de HHK.

Mijn bezwaar gaat over een situatie binnen de NGK.

Mijn bezwaar gaat over een situatie binnen de CGK.

Mijn bezwaar gaat over een situatie binnen de vGKN.

De uitwerking van de bezwaarroutes voor de GK (voorheen GKN en DGK) volgen zo spoedig mogelijk. Bel intussen gerust met het Meldpunt (06 81 08 01 17), wij kunnen je helpen de route uit te leggen.

Regelingen & Kerkordes

Download hier de klachtenregeling van de HHK.

Klik hier voor de kerkorde van de NGK. Onderdeel F bevat de bezwaarprocedure.
Klik voor een uitgebreide uitleg met voorbeelden ed. op ‘klik hier om de toelichting op de kerkorde te tonen op je scherm’. Ga naar pagina 96 voor het begin van de bezwaarprocedure en lees de artikelen én toelichting.

Download hier de kerkorde van de CGK. Bijlage 1.27 bevat de IRRA.

Download hier de kerkorde van de vGKN en artikel 30 en de uitvoeringsbepaling bij art. 30.

Klik hier voor de kerkorde van de GK (voorheen DGK(h) en GKN)

Brochure machtsmisbruik herkennen

Soms heb je hulp nodig om machtsmisbruik te herkennen of misschien wil je graag machtsmisbruik voorkomen in je gemeente. Dan helpt deze brochure daar mogelijk bij. Samen met MissieNederland, Meldpunt SEM en Veilige Kerk maakte het Meldpunt Misbruik een toolkit om machtsmisbruik te helpen voorkomen.